‘Elk woord dat je vertaalt helpt je verder’
13 december 2024
Voor Mattho Mandersloot, literair vertaler uit het Koreaans, is de liefde voor taal er altijd al geweest. Inmiddels kan hij het werk van Nobelprijswinnaar Han Kang en bestsellerauteurs Cho Nam-joo en Sang Young Park tot zijn vertalersoeuvre rekenen. Veel van Mattho’s vertalingen kwamen tot stand met steun van het Letterenfonds. ‘Dankzij de werkbeurzen kon ik van vertalen mijn beroep maken.’
Toen Mattho op zijn zeventiende voor zijn taekwondocarrière naar Korea verhuisde, bleek hij in een team van Koreaanse sporters de enige buitenlander te zijn. De taal leren was dan ook pure noodzaak. ‘Uiteindelijk besloot ik mijn sportcarrière stop te zetten, maar ik wilde de taal wel blijven gebruiken. Daarom ben ik me na mijn avontuur in Korea op het vertalen gaan richten.’ Om zich het vak eigen te maken volgde Mattho meerdere studies op het gebied van vertalen en de Koreaanse taal en geschiedenis.
Hoewel het een toevallige samenloop van omstandigheden lijkt, was Mattho’s carrièreswitch een bewuste keuze: ‘Op de middelbare school waren mijn favoriete vakken Latijn en Grieks. Achteraf gezien denk ik dat dat komt omdat je hier echt werd getoetst op het vertalen zelf.’
Zijn eerste opdracht sleepte Mattho binnen toen uitgeverij Ambo|Anthos Het huis met de kersenbloesem van Sun-Mi Hwang had aangekocht, maar nog hard op zoek was naar een literair vertaler Koreaans. Mattho kwam via via in contact met de uitgeverij en nadat hij een succesvolle proefvertaling had ingeleverd mocht hij aan de slag. ‘Als vertaler van een minder populaire taal is het goed om aan uitgeverijen te laten zien dat je er bent.’
Meer Nederlandse vertalingen uit het Koreaans
Inmiddels ontvangt Mattho voor zijn vertalingen al enige tijd werkbeurzen van het Letterenfonds, via de regeling Projectsubsidies voor literaire vertalingen: ‘De steun van het fonds heeft ervoor gezorgd dat ik van het vertalen mijn beroep kon maken. En omdat ik er fulltime mee bezig kon zijn, heb ik me snel verder kunnen ontwikkelen. Zeker aan het begin van je carrière moet je als vertaler veel meters maken. Elk woord dat je vertaalt helpt je verder.’
Het feit dat Mattho door het fonds ondersteund wordt zorgt er ook voor dat er meer Koreaanse boeken in het Nederlands verschijnen: ‘Voordat ik als vertaler aan de slag ging, werden veel Koreaanse boeken via het Engels in het Nederlands vertaald. Hoogleraar Remco Breuker was destijds de enige actieve Koreaans-Nederlands vertaler. Tot nu toe voelde ik dus bijna een soort verantwoordelijkheid tegenover de auteur, want als ik een opdracht niet aan zou nemen, was er een kans dat het boek niet in het Nederlands zou verschijnen.’
Gelukkig is er inmiddels ook een nieuwe garde literair vertalers uit het Koreaans in aantocht, die Mattho ook deels heeft opgeleid. ‘In de toekomst kunnen we de klussen gaan verdelen.’
Hulp zoeken bij andere vertalers
Mattho merkt dat veel beginnende vertalers het vaak spannend vinden om een aanvraag bij het Letterenfonds te doen: ‘Het beste is om het gewoon te proberen. Daarnaast is het goed om hulp te zoeken. Zo wordt er veel kennis uitgewisseld op de Literaire Vertaaldagen en zijn ervaren vertalers vaak bereid om advies te geven.’
Op dit moment is Mattho met meerdere vertaalklussen bezig. Zo staat er een boek bij uitgeverij Blauw Gras op de planning, en een roman bij uitgeverij De Geus over drie vriendinnen die in de cryptowereld belanden. Volgend jaar gaat hij aan de slag met de nieuwe roman van Han Kang, een klus waar hij erg naar uitkijkt: ‘Meteen nadat de Nobelprijs aan haar was toegekend kwam er de vraag of ik nog een boek van haar wilde vertalen. Han Kang’s nieuwe roman gaat over Oud Grieks, en ik heb zelf ooit klassieke talen gestudeerd. Het voelt dan ook alsof ik met deze vertaling al mijn capaciteiten kan gebruiken.’